วันจันทร์ ที่ 14 ก.ค. 2568
📌 สรุปวิธีสร้างฮอร์โมนไทรอยด์
กว่าจะได้ ไม่ได้ง่ายๆ นะเออ
.
กว่าร่างกายจะสร้างฮอร์โมนไทรอยด์ได้แต่ละหยด ต้องผ่าน 5 ขั้นตอนในต่อมไทรอยด์นะคะ
.
📈 5 ขั้นตอนเข้าใจง่าย:
.
1️⃣ ดูดไอโอดีนเข้าต่อม
ไอโอดีนจากอาหาร เข้าเลือด แล้ววิ่งเข้าสู่ต่อมไทรอยด์ทางหน้าบ้าน ผ่าน “ประตูดูดไอโอดีน” (Na/I sympoter) ที่เซลล์เปิดไว้ แล้วส่งออกไปทางหลังบ้าน ที่เป็นเหมือน ‘บึง’ ของของเหลวคอลลอยด์ (โซนสีส้มในภาพ)
.
2️⃣ สร้างโปรตีนพื้นฐานชื่อ Tg
เซลล์ต่อมไทรอยด์สร้างโปรตีนชื่อ Thyroglobulin (Tg) ซึ่งเปรียบเหมือน “แผ่นรองที่วางฮอร์โมน” ส่งออกไปทางหลังบ้านเช่นกัน
.
3️⃣ ใส่ไอโอดีนเข้าไปในโปรตีน Tg
เอนไซม์พิเศษ (Thyroid peroxidase: TPO) ช่วยเอาไอโอดีนที่ได้ มา “แปะ” ลงบนปลายกรดอะมิโน Tyrosine ที่ห้อยมาจาก Tg
เกิดเป็นสาร 2 แบบ:
• MIT (ใส่ไอโอดีน 1 ชิ้น)
• DIT (ใส่ไอโอดีน 2 ชิ้น)
.
4️⃣ ประกอบร่างเป็นฮอร์โมนจริง โดยรวมร่าง
จับ MIT + DIT → ได้ฮอร์โมน T₃
จับ DIT + DIT → ได้ฮอร์โมน T₄
T₃ = แรงมาก แต่มีน้อย
T₄ = เยอะ แต่แรงเบา
.
5️⃣ จากคอลลอยด์ ดึงก้อน Tg ที่มี T₃ / T₄ เกาะอยู่ กลับเข้าเซลล์ทั้งหมด จากนั้นก้อน Tg ใหญ่จะปลดปล่อย T₃ และ T₄ ออกไปในกระแสเลือด → ไปเร่งการเผาผลาญ และหน้าที่อื่นๆ ทั่วร่างกาย
.
✅ เกือบทุกขั้นตอน ฮอร์โมน TSH จะคอยกระตุ้น ซึ่งเจ้านี่สร้างจากต่อมใต้สมอง
✅ เอนไซม์ที่ใช้สร้างไทรอยด์ตัวหลัก TPO
.
โรคที่เกี่ยวกับไทรอยด์
ที่พบบ่อยและต้องทราบ
.
💢Graves disease:
โรคที่มีแอนติบอดีต่อตัวรับ TSH ทำให้แอนติบอดีไปจับแล้ว ต่อมไทรอยด์คิดว่ามีคำสั่งจากต่อมใต้สมองสั่งแบบรุนแรง จึงทำให้
✔️รีบสร้างรีบหลั่งไทรอยด์ จนเกิดภาวะไทรอยด์เป็นพิษ
✔️กระตุ้นจนต่อมโตเป็นคอพอก
.
💢Hasimoto’s throiditis:
โรคที่มีแอนติบอดีต่อเอนไซม์ TPO ทำให้เมื่อแอนติบอดีไปจับแล้ว จะกระตุ้นการทำลายต่อมเอง แบบเรื่อรัง รู้ตัวอีกทีกลายเป็นไทรอยด์ต่ำแล้ว
.
สรุปการสร้างง่ายๆ:
กินไอโอดีน → เข้าต่อมไทรอยด์ → ติดตั้งบนโปรตีน → ประกอบร่าง T₃ / T₄ → ปล่อยออกไปทำงานนนน